Dit land

Ter afsluiting van zomaar een mooie avond dit liedje. Met uiteraard uitleg.

 Ik kwam ´s avonds heel laat op 10 september 2001 in New York. De volgende ochtend wandelde ik met collega John Oomkes een ramp in. Na een bizarre en verwarrende dag, waarin we onverwacht vanuit telefooncellen een eerste vakantiedag hadden ingeruild voor een dag van naar eer en geweten als journalisten verslag doen van wat me maar wisten, kwamen we die avond laat uit op Washington Square, vanwaar je de schijnwerpers vanuit helikopters op wat inmiddels Ground Zero heette zag schijnen. Op het plein werd gezongen, door jonge mensen zittend op het plein, omdat er niets anders gedaan kon worden dan elkaar zittend zingend te vinden, omdat niemand nou eenmaal precies wist wat er daar even verderop onder die schijnwerpers gaande was.

Het enige wat zeker was, was dat het onbeschrijfelijk en onomkeer mis was. Vreselijk mis. Het was mij eerste echte avond in NYC en bizarder kon het nooit meer worden. Ik stond aan het randje van wereldgeschiedenis.

 Dat ik voor altijd van New York zal houden heeft veel te maken met die avond op Washington Square. Het plein zong het alternatieve Amerikaanse volkslied, Woody Guthrie's "This land is your land". Een lied over verbroedering en saamhorigheid - tegen klippen op. Die samenhorigheid was er ook, ook in de dagen die volgden.

 Ik ben daarna jaarlijks terug geweest naar de stad die ik in mijn hart had gesloten, en ik zeg eerlijk dat die samenhorigheid gauw is verdwenen. Het lied bleef.

 Een paar jaar later hoorde ik hem in vertaling van Jan Rot. Die versie kan niet zo dwars door mijn ziel snijden als toen dat lied gezongen in toevallige samenkomst op dat plein in de rafelranden van een verse wereldramp. 

Maar hij snijdt wel. Omdat Rot in vergelijkbaar oprechte eerlijkheid de samenhorigheid zoekt in een landje wat om tamelijk onbegrijpelijke redenen zo heel erg in verwarring is geraakt. Daarom dus.

Wim

En dan denk ik aan Wim. Die ik niet echt ken, maar wel heb meegemaakt, en die ik een mooi mens vind. En die dood gaat, heel binnenkort. En die ik van de week bezocht, half interviewend half gewoon kletsend over 'joh, wat gebeurt er in hemelsnaam met je?' - bij een kopje thee met koekjes, onszelf verbazend dat hij sinds een dag opeens niet meer kon lopen.

Er staat maandag een verhaal over in de krant, en als het goed gaat wat we hopen, maakt mijn collega Annemieke daar de aanvulling bij over Wims allerlaatste wens: morgen afscheid nemen van 39 jaar basisschoolleerlingen. Ik weet dat ik 90 procent van alle mooie droogkloterige herinneringen en alle, met pretogen uitgesproken anekdotes niet heb kunnen opschrijven, omdat dat de wetten van de journalistiek zijn.

Iemands zei dat het een mooi verhaal was. En de rest deel ik wel met mensen die hem beter kende dan ik. Ik koester wat hij met me deelde, bij die kopjes thee met koekjes. En ik bid dat hij morgen zijn laatste ding kan doen. En zo denk ik dus aan Wim. Dank je wel, Wim.